Tag: leki po przeszczepie (2)

Jak wygląda życie po przeszczepie?

Dla biorców przeszczepów, otrzymanie sprawnego narzÄ…du daje nowÄ… szansÄ™ na lepsze życie. Stosowanie siÄ™ do zaleceÅ„ personelu medycznego poprawia jakość życia po przeszczepie. Istnieje przecież wiele aspektów opieki nad nowym narzÄ…dem, które należy wprowadzić do swojego życia. Przeszczepienie jest poważnym zabiegiem chirurgicznym, a przystosowanie siÄ™ do zmian i nauka samoopieki może zająć trochÄ™ czasu. Nie należy siÄ™ jednak zniechÄ™cać. WiÄ™kszość biorców już w krótkim czasie po przeszczepie czuje siÄ™ znacznie lepiej. Inni potrzebujÄ… wiÄ™cej czasu na dostosowanie siÄ™.


Zapobieganie odrzucaniu narzÄ…du

Po otrzymaniu nowego narzÄ…du, należy prowadzić zdrowy i higieniczny tryb życia tak, aby pozostać w dobrej kondycji i zapobiegać odrzucaniu. Ryzyko odrzucenia przeszczepu maleje wraz z upÅ‚ywem czasu, jednakże nigdy nie znika. Odrzucanie ma miejsce wtedy, gdy ukÅ‚ad odpornoÅ›ciowy biorcy narzÄ…du rozpoznaje narzÄ…d dawcy jako obcy i próbuje go wyeliminować. Istotne jest, aby przestrzegać zasad stosowania leków immunosupresyjnych, harmonogramu wizyt kontrolnych, a każdÄ…, nawet najmniejszÄ…, niepokojÄ…cÄ… sytuacjÄ™ od razu zgÅ‚aszać lekarzowi prowadzÄ…cemu. Tylko kontynuacja Å›cisÅ‚ej wspóÅ‚pracy z lekarzem transplantologiem i innymi specjalistami gwarantuje bezpieczne przejÅ›cie przez proces rekonwalescencji i rozpoczÄ™cie nowego życia po przeszczepie.


Zmiany w stylu życia po przeszczepie

Tempo, z jakim nastÄ™puje powrót do zdrowia dla każdego pacjenta jest indywidualne. Jedno jest pewne, aby życie po przeszczepie przebiegaÅ‚o pomyÅ›lnie, należy przestrzegać pewnych zasad. ZostaÅ‚y one wyszczególnione i opisane poniżej.
 

  • Dieta

Po przeszczepie wskazana jest zdrowa i zbilansowana dieta. Należy pić odpowiednią ilość wody, aby utrzymywać dobre nawodnienie organizmu. Powinno się spożywać produkty o niskiej zawartości soli, tłuszczu
i cholesterolu. Należy zrezygnować ze spożywania alkoholu i palenia papierosów. Dobrym pomysÅ‚em jest konsultacja z dietetykiem, który posiada odpowiednia wiedzÄ™ i jest w stanie opracować jadÅ‚ospis, który dostarczy potrzebnych mikro i makroelementów.
 

  • Sport

Wielu biorców przeszczepu powraca do uprawiania sportu, z którego musieli zrezygnować z powodu swojej choroby. Czas na rozpoczÄ™cie aktywnoÅ›ci ruchowej, jak również jej rodzaj i czas trwania powinien okreÅ›lić lekarz po dokÅ‚adnej analizie stanu zdrowia pacjenta. Ćwiczenia nie tylko poprawiajÄ… stan zdrowia, ale zapobiegajÄ… przyrostowi masy ciaÅ‚a i poprawiajÄ… samopoczucie.
 

  • Powrót do pracy

Powrót do pracy lub do szkoÅ‚y jest możliwy i jak najbardziej wskazany. Należy go uzgodnić z prowadzÄ…cym lekarzem transplantologiem, który musi uzyskać wiÄ™cej informacji dotyczÄ…cych wykonywanej pracy i ocenić czas powrotu do zdrowia.
 

  • Aktywność seksualna

OczywiÅ›cie współżycie jest możliwe po przeszczepie. Należy jednak wstrzymać siÄ™ od niego przez okoÅ‚o 4-6 tygodni od operacji lub do momentu caÅ‚kowitego zagojenia rany operacyjnej. U kobiet po przeszczepie powraca regularne miesiÄ…czkowanie, co zwiÄ™ksza szansÄ™ zajÅ›cia w ciążę.
 

  • Podróże

Znaczna poprawa samopoczucia oraz wiÄ™cej energii zachÄ™ca do podróży. Lekarze zalecajÄ… wstrzymanie siÄ™ z podróżowaniem ma czas ok. 2-3 miesiÄ™cy, tak aby organizm doszedÅ‚ do siebie po przeszczepie. Ważne jest, aby planujÄ…c wyprawÄ™, pacjent posiadaÅ‚ wystarczajÄ…cy zapas leków na caÅ‚y okres urlopu. Podróż w niektóre miejsca niesie za sobÄ… konieczność dodatkowych szczepieÅ„, co zawsze należy skonsultować ze specjalistÄ…, który wystawi odpowiednie zaÅ›wiadczenie. Należy mieć Å›wiadomość tego, iż wyjazd w pewne rejony Å›wiata może nie być w peÅ‚ni bezpieczny.

Stosowanie się do zasad, stały kontakt z zespołem transplantacyjnym oraz zgłaszanie wszelkich obaw są gwarancją na odzyskanie pełnej witalności i zadowolenia z nowego życia po przeszczepie.
 


CHIESI/KB/EDU/53/06/2019


Kto może być dawcą wątroby - zasady dawstwa

Podczas, gdy dializa pomaga utrzymać przy życiu pacjentów z niewydolnoÅ›ciÄ… nerek do czasu, gdy bÄ™dzie możliwy przeszczep nerki, nie ma alternatywnych metod dÅ‚ugoterminowego leczenia niewydolnoÅ›ci wÄ…troby. W tym przypadku, przeszczep fragmentu wÄ…troby, np. od żywego dawcy, może uratować życie pacjenta. O tym, kto może być dawcÄ… wÄ…troby, decyduje szereg czynników. Wymagane jest również przeprowadzenie różnych testów i badaÅ„, przez które muszÄ… przejść obie strony, zarówno potencjalny dawca narzÄ…du, jak i biorca. WÄ…trobÄ™ można pobrać od osoby zmarÅ‚ej w caÅ‚oÅ›ci. Od dawcy żywego pobierany jest jedynie fragment wÄ…troby.

W sytuacji pilnej potrzeby przeszczepu wÄ…troby, dość czÄ™sto na potencjalnych dawców zgÅ‚aszajÄ… siÄ™ czÅ‚onkowie rodziny chorego lub osoby majÄ…ce bliskie zwiÄ…zki z biorcÄ…. Ma tu znaczenie pilny charakter takiej operacji, a wiÄ™c i szybkość decyzji o przekazaniu narzÄ…du.
 

Stan fizyczny oraz stan zdrowia dawcy wÄ…troby

WiÄ™kszość oÅ›rodków transplantacyjnych wymaga, aby wiek potencjalnych dawców fragmentu wÄ…troby znajdowaÅ‚ siÄ™ w przedziale 18-60 lat. Wynika to z faktu, iż u starszych osób częściej może dochodzić do komplikacji, natomiast osoby niepeÅ‚noletnie nie sÄ… jeszcze wystarczajÄ…co dojrzaÅ‚e, aby wyrazić Å›wiadomÄ… zgodÄ™ na oddanie narzÄ…du i być pewnym tej decyzji. Masa ciaÅ‚a dawcy również jest bardzo ważnym czynnikiem, wpÅ‚ywajÄ…cym na to czy ktoÅ› może być dawcÄ… wÄ…troby. Osoby otyÅ‚e sÄ… zwykle dyskwalifikowane.

Aby upewnić siÄ™, że dawca jest wystarczajÄ…co zdrowy, musi on przejść ogólne badania. Konieczne może być również wykonanie badaÅ„ krwi i moczu, mammografii (dla kobiet powyżej 40 roku życia), kolonoskopii (dla mężczyzn i kobiet powyżej 50 roku życia), badaÅ„ serca i zdjęć rentgenowskich.

Dawca musi mieć zdrowÄ… wÄ…trobÄ™, nerki oraz tarczycÄ™ oraz nie mieć nastÄ™pujÄ…cych chorób:

  • choroby wÄ…troby, w tym zapalenie wÄ…troby;
  • choroby serca;
  • cukrzyca;
  • choroby pÅ‚uc;
  • choroby przewodu pokarmowego;
  • zaburzenia autoimmunologiczne;
  • choroby neurologiczne;
  • zakażenie HIV/AIDS
  • nowotwory;
  • wysokiego ciÅ›nienia krwi (które nie jest pod kontrolÄ…);
  • infekcje.

 

Konieczne jest również wykonanie wywiadu psychiatrycznego w celu wykluczenia zaburzeÅ„ psychicznych, które mogÅ‚yby podważyć wiarygodność Å›wiadomej zgody na przeszczep. Ponadto dawcÄ… nie może być kobieta w ciąży oraz osoby zażywajÄ…ce narkotyki.
 

Ryzyko operacji a świadoma zgoda dawcy

Pewne ryzyko zwiÄ…zane z pobraniem i przeszczepieniem narzÄ…du obu stron – dawcy żywego i biorcy. Po oddaniu fragmentu wÄ…troby, u dawcy może wystÄ…pić np. infekcja, krwawienie.  Udowodniono jednak, że taka operacja nie wpÅ‚ywa statystycznie na dÅ‚ugość życia dawcy oraz nie zwiÄ™ksza ryzyka wystÄ…pienia chorób wÄ…troby. WÄ…troba żywego dawcy potrzebuje zaledwie ok. 4 miesiÄ™cy, aby wrócić do pierwotnych rozmiarów i po tym czasie ostatecznie odzyskuje peÅ‚nÄ… sprawność.

O tym, kto może być dawcÄ… wÄ…troby mówiÄ… okreÅ›lone procedury, ale potencjalny żywy dawca fragmentu wÄ…troby zawsze musi dokonać Å›wiadomej zgody na jego pobranie.  OÅ›rodki transplantacyjne zawsze upewniajÄ… siÄ™, że tacy dawcy decydujÄ… siÄ™ na oddanie fragmentu wÄ…troby z wÅ‚asnej, nieprzymuszonej woli. OczywiÅ›cie wymagane jest podpisanie odpowiedniego formularza Å›wiadomej zgody. Dawca ma możliwość rezygnacji na każdym etapie procesu.

 

CHIESI/KB/EDU/69/09/2019